علل و درمان خشکی چشم: راهکارهای ساده و موثر

خشکی چشم چیست؟
خشکی چشم زمانی اتفاق می افتد که چشمان شما به اندازه کافی اشک تولید نمی کند تا خیس بماند، یا زمانی که اشک شما به درستی عمل نمی کند. این می تواند باعث ایجاد احساس ناراحتی در چشمان شما شود و در برخی موارد باعث مشکلات بینایی نیز می شود. خشکی چشم سالانه میلیون ها نفر را تحت تاثیر قرار می دهد. اگر خشکی شدید چشم درمان نشود، گاهی اوقات می تواند به قرنیه، لایه بیرونی شفاف جلوی چشم آسیب برساند. خبر خوب این که اگر دچار خشکی چشم هستید، کارهای زیادی وجود دارد که می توانید برای حفظ سلامت و راحتی چشمان خود انجام دهید.

علائم خشکی چشم :

احساس خراشیده شدن چشم ، احساس وجود جسم خارجی در چشم ، احساس سوزش در چشم شما ، چشم های قرمز ، حساسیت به نور ، تاری دید.

علت خشکی چشم چیست؟
به طور معمول، غدد بالای چشم شما اشک می‌سازند که چشمان شما را مرطوب نگه می‌دارد. خشکی چشم زمانی اتفاق می افتد که اشک شما کار خود را انجام نمی دهد. این می تواند به این معنی باشد که :

غدد شما به اندازه کافی اشک تولید نمی کنند که چشمان شما را خیس نگه دارد ، اشک های شما خیلی زود خشک میشوند ، اشک های شما آنقدر خوب عمل نمی کنند که چشمانتان را خیس نگه دارند.

سایر علل خشکی چشم عبارتند از:

سن : اگر شما 50 سال یا بیشتر سن دارید احتمال ابتلا به خشکی چشم در شما افزایش می یابد چرا که با بالا رفتن سن ، بدن شما باید بیشتر تلاش کند تا اشک تولید کند.

داروها : خشکی چشم می تواند یکی از عوارض جانبی برخی از داروهایی باشد که شرایطی مانند سرماخوردگی و آلرژی، افسردگی و فشار خون بالا را درمان می کنند.
جراحی چشم با لیزر : پس از برخی از انواع جراحی لیزر، چشمان شما ممکن است اشک کمتری تولید کند. از چشم پزشک خود بپرسید که این عارضه جانبی معمولا چقدر طول می کشد و در صورت داشتن هر گونه سوال یا نگرانی به او اطلاع دهید.

محیط های بادخیز، دود آلود یا خشک : وقت گذراندن در این نوع مکان ها می تواند باعث شود اشک های شما سریعتر خشک شده و منجر به خشکی چشم شود.

نگاه کردن به صفحه نمایش برای مدت طولانی : هنگام نگاه کردن به صفحه نمایش رایانه یا تبلت ممکن است کمتر پلک بزنید که می تواند منجر به خشکی چشم شود.

رژیم غذایی : اگر ویتامین A (موجود در غذاهایی مانند هویج، کلم بروکلی و جگر) یا اسیدهای چرب امگا 3 (موجود در ماهی، گردو و روغن‌های گیاهی) در رژیم غذاییتان کافی نباشد ممکن است دچار خشکی چشم شوید.

جنسیت : تغییرات هورمونی در زنان که در دوران بارداری و یائسگی اتفاق می افتد، می تواند توانایی اشک ریختن آنها را کمتر کند.

لنزهای تماسی : استفاده از لنزهای تماسی می تواند چشم ها را حساس کرده و منجر به خشکی چشم شود.

مشکلات سلامتی: برخی از مشکلات سلامتی - از جمله دیابت، مشکلات تیروئید و اختلالات خود ایمنی مانند لوپوس یا سندرم شوگرن - می توانند باعث خشکی چشم شوند.

سندرم شوگرن چیست؟
سندرم شوگرن یک اختلال خود ایمنی است (نوعی مشکل سلامتی که در آن سیستم ایمنی بدن شما به اشتباه به قسمت های سالم بدن شما حمله می کند). اگر سندرم شوگرن دارید، بدن شما به غدد سازنده اشک و بزاق حمله می کند و باعث خشکی چشم، خشکی دهان و مشکل در بلع می شود. هر کسی ممکن است به سندرم شوگرن مبتلا شود، اما زنان 40 تا 50 ساله در معرض خطر بیشتری هستند. افراد مبتلا به سندرم شوگرن اغلب دارای یک اختلال خود ایمنی دیگر نیز - مانند لوپوس یا آرتریت روماتوئید - هستند . هیچ درمانی برای سندرم شوگرن وجود ندارد، اما شما و پزشکتان می توانید برای یافتن راه هایی برای مدیریت علائم خود با یکدیگر همکاری کنید.

چشم پزشک چگونه خشکی چشم را بررسی می کند؟
این معاینه ساده و بدون درد است. پزشک مقداری قطره چشمی در چشم شما می ریزد تا مردمک چشمتان را گشاد کند و سپس چشمانتان را از نظر خشکی چشم و سایر مشکلات چشمی بررسی می کند. اگر فکر می کنید ممکن است خشکی چشم داشته باشید، حتما به پزشک خود اطلاع دهید. برای اینکه متوجه شوید خشکی چشم دارید، پزشک ممکن است موارد زیر را بررسی کند:

میزان اشکی که چشمان شما می سازند.
مدت زمانی که طول می کشد تا اشکهای شما خشک شوند.
ساختار پلک های شما.

درمان خشکی چشم چیست؟
درمان خشکی چشم معمولاً بستگی به این دارد که چه چیزی باعث علائم شما شده است. انواع مختلفی از درمان وجود دارد که می تواند علائم شما را کاهش دهد و به حفظ سلامت چشم کمک کند.
قطره های چشمی بدون نسخه : رایج ترین درمان برای خشکی خفیف چشم، نوعی قطره چشم به نام اشک مصنوعی است. می توانید این قطره های چشمی را بدون نسخه دریافت کنید. همچنین ژل ها و پمادهای مرطوب کننده بدون نسخه وجود دارند که ممکن است به احساس بهتر چشم شما کمک کنند.
داروهای تجویزی : اگر خشکی چشم شما جدی تر باشد، چشم پزشک ممکن است برای شما داروهایی به نام سیکلوسپورین (Restasis) یا لیفیتگراست (Xiidra) تجویز کند. این داروها هر دو نوع قطره های چشمی هستند که می توانند به چشم کمک کنند تا اشک بیشتری تولید کند.
تغییر سبک زندگی : اگر چیزی در زندگی یا محیط شما باعث خشکی چشم شما شده یا آن را بدتر می کند، پزشک ممکن است تغییراتی را برای کمک به محافظت از چشمان شما پیشنهاد دهد. به عنوان مثال، اگر دارویی که برای بیماری دیگری مصرف می‌کنید باعث خشکی چشم می‌شود، پزشک ممکن است به شما پیشنهاد کند که داروی دیگری را امتحان کنید.

چشمان شما نیز ممکن است احساس بهتری داشته باشند اگر:

سعی کنید از دود، باد و سیستم تهویه خودداری کنید.
برای جلوگیری از خشک شدن بیش از حد هوای خانه از یک مرطوب کننده (بخور) استفاده کنید.
زمان تماشای صفحه نمایش ها را محدود کنید و پس از خیره شدن به صفحه نمایش مدتی به چشمان خود استراحت بدهید.
وقتی بیرون از ساختمان هستید از عینک آفتابی استفاده کنید.
مقدار زیادی آب بنوشید. سعی کنید هر روز 8 تا 10 لیوان آب بنوشید
به اندازه کافی بخوابید. حدود 7 تا 8 ساعت در شب.

شمع مجرای اشک آور : اگر اشک‌ ها خیلی سریع از چشم‌ های شما خارج می‌ شوند، پزشک ممکن است به شما توصیه کند که در مجرای اشک (سوراخ‌ های کوچک در گوشه‌ های داخلی چشم) پلاگ‌ های مخصوصی (به نام پلاگ‌ های پونکتال) قرار دهید. این پلاگین ها می توانند به حفظ اشک در چشمان شما کمک کنند.

عمل جراحی : در برخی موارد، خشکی چشم ممکن است به این دلیل رخ دهد که پلک‌ های پایینی شما بیش از حد شل هستند و باعث می‌شود اشک‌ ها خیلی سریع از چشم شما خارج شوند. اگر این دلیل خشکی چشم شما باشد، چشم پزشک ممکن است جراحی را برای اصلاح پلک ها و کمک به ماندن اشک روی چشمان شما پیشنهاد دهد. البته این درمان چندان رایج نیست.
و در نهایت اگر خشکی چشم مانع فعالیت های روزمره شما شده است ، به پزشک خود اطلاع دهید.